Biến chứng suy thận ở người bệnh tiểu đường là một trong những biến chứng nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến suy thận giai đoạn cuối. Điều này dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Vậy đâu là nguyên nhân và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Biến chứng tiểu đường suy thận là gì?
Biến chứng tiểu đường suy thận là biến chứng mạch máu nhỏ của tiểu đường. Trong đó, tổn thương chính nằm ở cầu thận. Vai trò của cầu thận chính là nơi mà máu được lọc qua để tạo thành nước tiểu. Các chất được lọc qua cầu thận gồm nước, các chất điện giải như kali, natri, các chất thải trong quá trình chuyển hóa như acid uric, ure… Trong đó các chất độc hại có kích thước bé hơn sẽ được lọc và đi ra nước tiểu. Các chất đạm hoặc các chất có trọng khối phân tử lớn sẽ được giữ lại trong máu.
Khi lượng đường trong máu quá cao và kéo dài sẽ khiến thận phải làm việc quá sức. Lâu dần chức năng lọc của thận sẽ bị giảm dần và dẫn đến suy thận. Những đối tượng có nguy cơ cao bị suy thận bao gồm:
- Người thừa cân béo phì (BMI ≥ 25),
- Người mắc tiểu đường, có chỉ số HbA1c ≥7%
- Người có tiền sử bệnh tim mạch
- Người bị huyết áp cao
- Ngoài ra còn có: phụ nữ, người cao tuổi, người hút thuốc thuốc hay ăn quá nhiều đạm
Thận là cơ quan đảm nhận việc lọc thải chất độc của cơ thể nên khi bị tổn thương sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. Biến chứng suy thận ở người bệnh tiểu đường nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì nguy cơ tử vong rất cao.
Nguyên nhân bệnh tiểu đường dẫn tới suy thận
Bệnh tiểu đường nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Trong những số liệu thống kê cho thấy có đến 20-40% bệnh nhân tiểu đường sẽ xuất hiện biến chứng suy thận. Những nguyên nhân khiến cho bệnh nhân tiểu đường bị suy thận gồm:
Do tổn thương động mạch thận
Như chúng ta đã biết, thận là cơ quan đóng vai trò lọc máu trong cơ thể. Theo cơ chế thông thường, máu sẽ chảy vào thận thông qua các động mạch thận. Tuy nhiên, ở người bệnh tiểu đường, lượng đường trong máu cao lâu ngày sẽ gây xơ vữa các mạch máu lớn, trong đó có cả động mạch thận. Từ đó làm hẹp tắc mạch máu, gây tăng huyết áp và suy thận.
Do tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận
Thành của các mao mạch cầu thận là những lỗ nhỏ giống như những cái túi lọc. Khi máu chảy qua, những chất độc hại có kích thước rất nhỏ sẽ chui qua những lỗ này rồi đi ra nước tiểu. Ngược lại, những chất có ích như protein, tế bào hồng cầu có kích thước lớn nên không thể lọt qua những lỗ này nên vẫn được giữ lại trong máu.
Tuy nhiên, đường huyết tăng cao ở người bệnh tiểu đường sẽ khiến sinh ra nhiều chất oxy hóa làm tổn thương các mao mạch cầu thận. Điều này cũng làm suy thận, ảnh hưởng đến chức năng lọc của thận. Các lỗ lọc to hơn làm nhiều protein bị lọt ra ngoài.
Do tổn thương hệ thần kinh
Ở người bệnh tiểu đường, việc truyền tín hiệu thần kinh từ não đến các cơ quan bị ảnh hưởng. Khi bàng quang bị giảm kích thích, người bệnh sẽ không có cảm giác bàng quan bị đầy nước tiểu dẫn đến ứ đọng lâu ngày gây nhiễm trùng đường tiết niệu. Lúc này, vi khuẩn có thể đi ngược lên thận gây tổn thương thận và dẫn tới suy thận.
Dấu hiệu nhận biết suy thận ở bệnh nhân tiểu đường
Trong giai đoạn đầu sẽ xuất hiện các mao mạch thận bị tổn thương. Tuy nhiên thận vẫn có khả năng tăng cường hoạt động để bù trừ cho các mao mạch bị tổn thương này. Do đó, chức năng hoạt động của thận vẫn bình thường, người bệnh không có biểu hiện bất thường nào.
Khi số mao mạch thận bị tổn thương tăng lên, dù thận có hoạt động mạnh hơn thì cũng không thể bù trừ cho các tế bào thận hư. Khi đó các triệu chứng suy thận dần xuất hiện. Các dấu hiệu của suy thận ở người bệnh tiểu đường thường không rõ ràng như:
- Phù nhẹ bàn chân
- Mất ngủ, đau đầu, chán ăn mệt mỏi
- Tăng huyết áp
- Giảm trí nhớ
Những dấu hiệu này thường được phát hiện khi người bệnh tình cờ làm xét nghiệm albumin có trong nước tiểu hoặc siêu âm ổ bụng thận to.
Mắt cá chân sưng là một trong những dấu hiệu nhận biết của bệnh suy thận
Khi cấu trúc thận đã bị tổn thương nghiêm trọng gây mất quá nhiều protein ra nước tiểu. Lúc này lượng protein trong máu quá thấp không thể giữ dịch lại ở trong máu khiến dịch bị thoát ra ngoài. Điều này làm người bệnh xuất hiện các triệu chứng:
Phù to toàn thân:
Tình trạng phù có thể trải dài từ mi mắt xuống bàn chân, da nhợt nhạt và mất tính đàn hồi. Khi ấn tay vào da sẽ thấy hiện rõ vết lõm và lâu căng lại.
Ngứa ở da:
Suy thận khiến quá trình đào thải chất độc không thể xảy ra. Điều này khiến da bị khô, ngứa ngáy kéo dài. Dù uống hay bôi thuốc da liễu đều không có dấu hiệu cải thiện.
Nước tiểu bất thường:
Ở người bình thường, nước tiểu sẽ có màu vàng nhạt. Tuy nhiên với người bệnh suy thận, nước tiểu sẽ xuất hiện các dấu hiệu khác thường như vẩn đục, sủi bong bóng hoặc bọt hồng và có mùi hôi khác thường.
Tràn dịch màng phổi:
Khó thở, chứng ngưng thở khi ngủ
Tràn dịch màng tim:
Trong các trường hợp tràn dịch màng tim có xuất hiện triệu chứng thường thấy là khó thở, đặc biệt khi nằm, đau ngực, thường là sau xương ức hoặc ngực trái,đau tức ngực, đau tức ngực, nặng ngực.
Chẩn đoán suy thận do tiểu đường
Xét nghiệm albumin nước tiểu được dùng nhiều nhất để chẩn đoán tình trạng suy thận ở bệnh nhân tiểu đường
Suy thận ở giai đoạn đầu sẽ không biểu hiện dấu hiệu nào cụ thể. Do đó để phát hiện sớm biến chứng suy thận ở bệnh nhân tiểu đường, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm nước tiểu hoặc xét nghiệm máu. Cụ thể:
- Xét nghiệm albumin nước tiểu: Xét nghiệm này cho phép bác sĩ kiểm tra xem trong nước tiểu có đạm hay không. Nếu có thì điều này đồng nghĩa với hệ thống lọc của thận đã bị tổn thương.
- Xét nghiệm ure máu: Chỉ số ure trong máu thường được dùng để đánh giá tình trạng chức năng của gan và thận. Chỉ số Ure máu rơi vào khoảng 2,5 – 7,5 mmol/l thì được coi là bình thường. Nếu xét nghiệm cho ra kết quả chỉ số này cao hơn bình thường thì có nghĩa là chức năng của thận kém.
- Xét nghiệm creatinin máu: Creatinin là sản phẩm của sự thoái hóa creatin trong các cơ. Chúng sẽ được đào thải qua thận xuống bàng quang và giải phóng cùng nước tiểu. Do đó, nếu cho kết quả chỉ số creatinin cao, chứng tỏ thận của bạn đã bị tổn thương.
Thực hiện các xét nghiệm sớm sẽ giúp bác sĩ chuẩn đoán được tình trạng bệnh. Từ đó có những biện pháp điều trị phòng ngừa biến chứng suy thận tiểu đường tiến triển nặng thêm.
Phương pháp điều trị biến chứng suy thận do tiểu đường
Mục tiêu chung mà các phương pháp điều trị hướng đến là giữ cho chức năng của thận không bị giảm sút thêm. Dựa vào tình trạng bệnh mà bạn sẽ có những phương pháp điều trị sao cho phù hợp với thể trạng sức khỏe.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
Điều trị tại nhà
Phương pháp điều trị tại nhà thường được áp dụng với tình trạng suy thận ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên để đạt được hiệu quả điều trị tốt, cần chú ý là kiểm soát đường huyết và huyết áp.
Trong đó, chỉ đường huyết ổn định trong giới hạn cho phép là < 7mmol/l lúc đói và < 10mmol/l sau ăn 2h, chỉ số huyết áp ≤ 120/80 mmHg.
Để làm được điều này,người bệnh cần xây dựng một lối sống lành mạnh bao gồm: chế độ ăn khoa học, thói quen luyện tập thường xuyên, thời gian nghỉ ngơi hợp lý.
Một chế độ ăn khoa học sẽ rất tốt cho người bệnh tiểu đường bị suy thận
Chế độ ăn
- Ăn giảm chất đạm: Đối với bệnh nhân suy thận cần giảm lượng đạm tiêu thụ để thận ít phải làm việc hơn. Tuy nhiên vẫn phải đảm bảo đủ lượng đạm cần thiết để cơ thể hoạt động mỗi ngày. Do đó, cách tốt nhất để xác định được lượng đạm phù hợp cho bệnh nhân tiểu đường suy thận, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia.
- Ăn giảm muối: Thói quen ăn mặn vừa khiến huyết áp tăng, vừa khiến thận phải làm việc nhiều hơn. Tất cả điều này đều ảnh hưởng không tốt đến tình trạng suy thận tiểu đường. Lượng mối tối đa mà người bệnh có thể ăn mỗi ngày là 5g muối, tương đương với 1 muỗng café muối.
- Không ăn các thức ăn chứa nhiều Phosphat, Kali như: Phô mai, gan, sữa, chuối, các loại hoa quả khô. Bởi vì đây đều là những chất cần phải lọc qua thận. Giảm lượng công việc cho thận chính là góp phần giúp cho tình trạng bệnh không tiến triển nặng thêm.
- Tăng cường ăn nhiều rau xanh và trái cây để bổ sung chất xơ và vitamin.
- Hạn chế ăn đồ nhiều dầu mỡ
- Hạn chế ăn tinh bột như cơm, phở, bún, miến, khoai tây, khoai nướng…
- Tránh ăn đồ ngọt như bánh, kẹo, nước có gas,….
- Tuyệt đối không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá…
Thường xuyên luyện tập thể dục
Đối với bệnh nhân đã có biến chứng suy thận tiểu đường thì nên lựa chọn các bài tập thể dục vận động nhẹ nhàng như:
- Đi bộ.
- Chạy bộ chậm.
- Yoga.
- Ngồi thiền.
- Làm việc nhà cũng là một cách vận động hợp lý…
Yoga rất tốt cho người bệnh tiểu đường
Điều trị bằng thuốc
Ngoài việc điều trị tại nhà bằng chế độ ăn uống và luyện tập thể dục, bác sĩ cũng có thể cân nhắc cho bạn sử dụng một số loại thuốc. Điều này giúpđẩy nhanh quá trình điều trị, mang lại hiệu quả tốt hơn.
Hai loại thuốc dành cho bệnh nhân suy thận do tiểu đường thường được sử dụng là:
Thuốc ức chế men chuyển hay ức chế thụ thể
Thuộc nhóm thuốc hạ huyết áp, đồng thời cũng có tác dụng bảo vệ thận, giảm mất đạm qua thận. Sử dụng sớm thuốc ức chế men chuyển sẽ giúp phục hồi chức năng thận và chậm quá tình tiến triển của bệnh.
Thuốc hạ đường huyết nhóm SGLT-2 hay GLP-1: Đây là nhóm thuốc điều trị tiểu đường mới. Chúng đã được chứng minh trong việc cải thiện chức năng thận và làm giảm diễn biến tới suy thận do tiểu đường giai đoạn cuối. Do vậy, đây là những nhóm thuốc gần như bắt buộc phải sử dụng vì những lợi ích mà thuốc đem lại.
Lưu ý: Tất cả những loại thuốc muốn sử dụng đều cần phải được sự đồng ý của bác sĩ. Tuyệt đối không được tự ý sử dụng để tránh gây ra những tác dụng phụ không đáng có.
Chạy thận nhân tạo
Khi suy thận đã đến giai đoạn cuối, chức năng đào thải chất độc hại ra khỏi cơ thể đã giảm sút nghiêm trọng. Lúc này bệnh nhân cần chạy thận nhân tạo. Thay vì một trái thận khỏe mạnh, người bệnh sẽ cần một chiếc máy có nhiệm vụ hoạt động như thận đó là lọc máu. Máu sẽ được đưa vào máy và lọc qua màng lọc để loại bỏ chất độc hại ra ngoài cơ thể.
Ghép thận
Người bệnh sẽ được ghép thận lành mạnh của người khác vào cơ thể để thay cho thận đã bị suy. Đây là một một cuộc phẫu thuật đòi hỏi phải có kỹ thuật cao, bác sĩ giỏi và chi phí phẫu thuật cũng rất tốn kém.
Hỗ trợ phòng ngừa biến chứng tiểu đường suy thận nhờ An đường TW3
Sản phẩm An đường TW3 của Công ty CP Dược phẩm Trung ương 3
An đường TW3 chiết xuất hoàn toàn từ thảo dược thiên nhiên từ Dây thìa canh, Giảo cổ lam, Linh chi, Khổ qua, Thương truật, Hoài sơn, Sinh địa, Bột tảo Spirulina mang lại tác động 3 trong 1:
Hỗ trợ giảm chỉ số đường huyết theo cơ chế giảm và ổn định đường huyết
Hoạt chất GS4 trong Dây thìa canh tác động gián tiếp vào tuyến tụy, làm tăng khả năng cân bằng đường huyết một cách tự nhiên. GS4 còn gây ức chế hấp thu đường từ biểu mô ruột vào máu, ngăn sự tái tạo đường ở gan, tăng sử dụng đường ở các mô cơ. Từ đó, làm giảm đường huyết một cách hiệu quả. Hoạt chất Phanosid, Glibenclamide trong Giảo cổ lam giúp hạ và ổn định đường huyết, đồng thời sẽ kích thích tụy tăng tiết insulin và làm tăng sự nhạy cảm của tế bào đích với insulin.
Hỗ trợ giảm nguy cơ biến chứng do tiểu đường
Các hoạt chất trong Dây thìa canh, Giảo cổ lam có tác dụng kích thích tuyến tụy sản xuất enzyme nhằm chuyển hóa và ổn định đường huyết. Từ đó, giúp hỗ trợ người bệnh ngăn ngừa một biến chứng của bệnh tiểu đường như liệt dương ở nam giới, suy thận, nhồi máu cơ tim, đau nhức, ngứa, tê bì ở chân, loét bàn chân, nhồi máu não, mắt nhìn mờ, mù mắt…
Hỗ trợ giảm mỡ máu
Hoạt chất trong Giảo cổ lam có tác dụng hạ mỡ máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng: Các Saponin trong Giảo cổ lam giúp giảm cholesterol toàn phần, giảm triglycerid, giảm LDL (một loại cholesterol xấu), đồng thời làm tăng HDL (một loại cholesterol tốt).
Tiểu đường suy thận là một biến chứng nguy hiểm.Tuy nhiên, chúng hoàn toàn có thể kiểm soát và ngăn ngừa được nếu như bệnh được phát hiện và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần kết hợp chế độ ăn uống, luyện tập, làm theo chỉ định của bác sĩ để giúp cho việc điều trị đạt hiệu quả tốt hơn.Nếu cần thêm thông tin bạn đọc vui lòng liên hệ đến Hotline 1800.1286 để được hỗ trợ tư vấn.
BÀI VIẾT CÙNG CHUYÊN MỤC
