Bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Một trong các biến chứng phải kể đến là biến chứng nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới tàn phế hoặc tử vong. Cùng tìm hiểu về biến chứng nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường qua bài viết dưới đây.
Biến chứng nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường là gì?
Nhiễm trùng là một biến chứng thường gặp ở những bệnh nhân tiểu đường. Diễn biến bệnh thường nặng và phức tạp hơn so với những người bình thường. Biến chứng nhiễm trùng là tình trạng người bệnh bị nhiễm một loại vi sinh vật nào đó dẫn đến nhiễm khuẩn từ nhẹ tới nặng. Bệnh thường có tình chất dai dẳng hay tái phát. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng người bệnh.
Tại sao người bệnh tiểu đường dễ bị nhiễm trùng?
Nguyên nhân khiến người bệnh tiểu đường dễ bị nhiễm khuẩn gồm:
- Người bệnh không kiểm soát tốt đường huyết. Chỉ số đường huyết cao tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Đây là nguyên nhân chính khiến người bệnh tiểu đường dễ bị mắc các bệnh nhiễm trùng và lâu lành.
- Các vết trầy xước nhỏ là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn gây bệnh sinh sôi.
Những vết trầy xước nhỏ khó lành do biến chứng của tiểu đường gây ra
- Người bệnh tiểu đường thường mắc các biến chứng đi kèm như rối loạn thần kinh cảm giác. Điều này khiến bệnh nhân giảm nhận biết cảm giác đau. Các tổn thương không được xử lý kịp thời khiến khả năng nhiễm khuẩn càng cao.
- Ngoài ra, bệnh nhân tiểu đường thường bị tổn thương mạch máu ngoại biên. Điều này làm giảm lưu lượng máu đến các chi nên làm giảm dinh dưỡng mô và khả năng gắn kết phản ứng miễn dịch.
Phân loại biến chứng nhiễm trùng
Biến chứng nhiễm trùng ở người bệnh tiểu đường hay gặp ở những vị trí có sẵn nhiều vi khuẩn, bao gồm:
Nhiễm trùng tiết niệu
Đường tiết niệu là cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu, hình thành và bài tiết nước tiểu cũng như các chất độc, chất thải ra ngoài. Nếu không được kịp thời phát hiện có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng huyết.
Đường tiết niệu bao gồm thận, niệu quản, bàng quan và niệu đạo. Khi có vi khuẩn xâm nhập vào nước tiểu, chúng ta sẽ bị viêm đường tiết niệu. Đối với người bệnh tiểu đường, viêm đường tiết niệu sẽ có một số biểu hiện như sau:
- Viêm bàng quang: Cơ thể sốt nhẹ hoặc không, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó. Nước tiểu đục, có cặn và có thể có máu. Tuy nhiên, có nhiều bệnh nhân tiểu đường bị viêm bàng quang không có triệu chứng. Vì vậy, để chẩn đoán chính xác cần dựa vào các xét nghiệm nước tiểu.
- Viêm thận, bể thận: Người bệnh có biểu hiện đau vùng hông lưng, lạnh run, sốt cao, có thể tiểu đục hoặc tiểu máu.
Nhiễm trùng tiết niệu ở bệnh nhân tiểu đường gây cảm giác đau khi đi tiểu
Nhiễm trùng phổi
Nhiễm trùng phổi là do sự thay đổi sức đề kháng của cơ thể, các chức năng nội mạc đường hô hấp. Bao gồm:
- Viêm phổi: Người bệnh có biểu hiện sốt cao, ho, khạc máu, khạc đờm, khó thở, đau ngực,… Trường hợp bị nặng sẽ gặp phải một số biến chứng nguy hiểm như áp xe phổi, nhiễm trùng huyết.
- Lao phổi: Cơ thể mệt mỏi, da xanh, sụt cân, ho có đờm hoặc máu kéo dài, đau ngực… Tình trạng lao phổi thường nặng và tiến triển nhanh. Nếu không được điều trị sẽ suy kiệt và dẫn tới tử vong.
Nhiễm trùng da – mô mềm
Đây là tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào các lớp da, tạo ra phản ứng ở cơ thể. Có thể xảy ra dưới dạng áp xe có mủ xung quanh, bị sưng, nổi ban đỏ hoặc nhiễm trùng. Nhiễm trùng bề mặt da có thể ở mức độ nhẹ đến trung bình hoặc sâu hơn, có khi hoại tử.
Một số loại nhiễm trùng da – mô mềm là:
- Viêm mô tế bào: Da sẽ có mảng viêm đỏ đau, có khi kèm sưng hạch.
- Loét bàn chân: Thường gặp ở các ngón chân, cổ chân, cẳng chân, lòng bàn chân. Khi bị nặng thường có hoại tử ướt, chảy mủ thối kèm theo sưng nề và tấy đỏ tại chỗ.
- Viêm da do tụ cầu: Trên da có nhiều mụn nhọt.
- Nhiễm nấm: Thường gặp là nhiễm nấm bộ phận sinh dục hoặc ở kẽ giữa các ngón chân gây loét bàn chân.
Nhiễm trùng răng miệng
Khi bị biến chứng nhiễm trùng răng miệng, người bệnh dễ bị rụng răng, sâu răng, viêm lợi,… Vùng chân răng có mủ và sưng tấy có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết. Nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Tiểu đường gây ra nhiều bệnh lý răng miệng
Sai lầm thường gặp khi bị nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường
Biến chứng nhiễm trùng thường ở giai đoạn bệnh đã tiến triển mà không kịp thời điều trị. Nhiều người dù biết bệnh của mình nhưng vẫn mắc phải một số sai lầm sau trong điều trị:
Tự điều trị bằng thuốc
Đa phần người bệnh đều tự ý mua thuốc sử dụng mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ. Điều này dẫn đến tình trạng bệnh thêm nặng và gây ra một số biến chứng nguy hiểm. Đối với người bệnh tiểu đường khi bị nhiễm trùng sức đề kháng sẽ bị suy giảm. Vì khi đó các mạch máu đã bị tổn thương, lớp tế bào nội mạc, hồng cầu bị suy giảm. Nếu điều trị sẽ rất tốn kém. Người bệnh cần đến bệnh viện để bác sĩ có phác đồ điều trị thích hợp.
Các vết thương khi bị nhiễm trùng sẽ lành
Các vết thương nhiễm trùng do tiểu đường gây ra thường khó lành hơn. Đường huyết cao làm chậm quá trình liền da và liền sẹo. Vi khuẩn và nấm sẽ phát triển rất nhanh nhờ hấp thụ đường trong máu.
Bị tiểu đường sẽ không bị sâu răng?
Đây là quan niệm sai lầm vì khi đã bị nhiễm trùng, bệnh sâu răng còn phổ biến hơn. Sự tập trung quá nhiều đường trong nước bọt dẫn đến sâu răng.
Có thể tự cắt các vết chai, mụn cơm ở bàn chân khi bị tiểu đường
Tốt nhất người bệnh không nên tự ý điều trị khi bị nhiễm trùng bất thường. Không nên sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ. Những công việc này cần phải được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa.
Người bệnh tiểu đường nên đến các cơ sở y tế để được chăm sóc các vết chai, mụn cơm
Phòng ngừa biến chứng nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường
Ở bất cứ giai đoạn nào người bệnh cũng cần được theo dõi và điều trị kịp thời. Tránh để xảy ra các biến chứng dẫn đến tình trạng bệnh nặng hơn. Người bệnh cần chú ý phòng ngừa cẩn thận, đảm bảo an toàn cho bản thân.
Để phòng ngừa biến chứng nhiễm trùng nói chung bệnh nhân cần:
- Kiểm soát tốt đường huyết và các bệnh lý kèm theo như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu… Sử dụng thuốc đúng và đủ theo chỉ định của bác sĩ. Có chế độ ăn uống lành mạnh và vận động hàng ngày.
- Vệ sinh răng miệng đúng cách, dùng các loại bàn chải mềm. Chải răng thường xuyên và tránh gây tổn thương trong khoang miệng.
- Vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài sạch sẽ. Vệ sinh vùng kín sau khi quan hệ tình dục. Không nhịn tiểu và uống nhiều nước.
- Người bệnh cần luôn vệ sinh da sạch sẽ. Không tắm nước nóng vì có nguy cơ bị bỏng do rối loạn cảm giác nhận biết. Nên dùng xà phòng giữ ẩm nhẹ, giữ da khô ráo ở những vùng như nách, bẹn, kẽ các ngón chân. Cắt móng chân, móng tay thường xuyên. Với những vết thương hở, cần rửa sạch bằng nước muối sinh lý và băng lại ngay khi mới phát hiện.
Phòng biến chứng nhiễm trùng bàn chân:
- Kiểm tra bàn chân hằng ngày. Nếu khó quan sát thì sử dụng gương hoặc nhờ người giúp đỡ.
- Giữ vệ sinh sạch sẽ, rửa chân mỗi ngày bằng nước ấm. Không ngâm chân trong nước quá lâu, tránh nhiệt độ quá nóng hoặc lạnh. Thử nhiệt độ của nước trước và lau khô các kẽ chân sau khi rửa.
Người bệnh lưu ý, không nên ngâm chân trong nước nóng quá lâu
- Giữ da chân mềm mại, không bị chai.
- Cắt móng chân thường xuyên. Nếu người bệnh bị mất cảm giác bàn chân, không nên tự cắt móng mà nên nhờ người giúp đỡ.
- Luôn mang giày, tất mềm. Không mang tất quá chật và thay mỗi ngày. Không đi chân trần, tránh giẫm phải những vật có thể làm tổn thương bàn chân. Không tự cắt những vết chai chân.
- Thường xuyên luôn cử động cẳng chân, bàn chân hay nhón gót tại chỗ. Điều này giúp tăng co bóp các cơ vùng cẳng chân, làm cho máu lưu thông tốt hơn.
- Tập thể dục mỗi ngày 30 phút nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe đạp, bơi lội…
- Tránh hoạt động gắng sức hoặc các hoạt động làm tăng áp lực lên bàn chân.
Người bệnh tiểu đường nên chú ý đến bất kỳ thay đổi nào trong cơ thể. Đặc biệt chú ý những dấu hiệu nhiễm trùng có thể xảy ra. Nếu cần thêm thông tin vui lòng liên hệ tổng đài 1800.1286 để được hỗ trợ.
